کاغذ مهم‌ترین بخش از فرایند چاپ است. هر محصول طراحی‌شده‌ای درنهایت بر روی یک ورق چاپ خواهد شد؛ بنابراین نوع کاغذ در کیفیت چاپ و قیمت نهایی یک محصول تأثیرگذار است. بیش از نیمی از هزینه یک طرح مربوط به هزینه‌های چاپ و متریال کاغذ آن بستگی دارد. برای مثال قیمت نسخه الکترونیکی یک کتاب به دلیل حذف فرایند چاپ و کاغذ، تقریباً 70 درصد پایین‌تر از قیمت نسخه چاپی همان کتاب است؛ بنابراین بسیار مهم است که کاغذ مورداستفاده متناسب با نیاز کار باشد تا هزینه‌های صرف شده به هدر نرفته و نتیجه مطلوب از کار چاپی حاصل شود. برای شناخت کاغذها و ورود به دنیای چاپ، شرح مختصری از انواع کاغذ می‌تواند نقطه آغازین مناسبی باشد.
• کاغذ تحریر (writing and printing paper) معمول‌ترین کاغذی که همه‌ی ما با آن سروکار داریم کاغذ تحریر است. در مواردی ممکن است به نام کاغذ اداری نیز شناخته شود. کاغذهای تحریر برای نوشتن، کپی و زیراکس بکار می‌روند. گراماژ کاغذهای تحریر معمولاً بین 80-90 گرم است. رایج‌ترین وزن 80 گرم است. معمولاً روی بسته‌های کاغذ A4 عدد 80 gr/cm نوشته‌شده است. کاغذهای A4 70 گرمی هم وجود دارند که در مقایسه با کاغذهای 80 گرم نازک‌تر هستند. اگر دست را زیر کاغذ 70 گرم قرار بدهیم سایه‌دست از پشت آن به‌راحتی قابل‌مشاهده است. کاغذ 70 گرم معمولاً برای کپی استفاده نمی‌شود بخصوص اگر بخواهیم بر هر دوروی کاغذ پرینت بگیریم. کاغذ 70 گرم برای نوشتن با دست مناسب‌تر است و به دلیل گرم پایین نسبت به کاغذ 80 گرم ارزان‌تر است؛ بنابراین ممکن است برای کاهش قیمت نهایی در پرینت مورداستفاده قرار بگیرد؛ اما درهرصورت کار پرینت شده کیفیت خوبی نخواهد داشت.
• کاغذ گلاسه (coated paper) کاغذهای براق با سطح بسیار صاف و یکدست هستند. معروف‌ترین مثال این کاغذ، عکس‌های چاپ‌شده و یا بروشورها هستند. کاغذهای گلاسه در دو نوع. گلاسه و فتوگلاسه وجود دارند. کاغذ فتوگلاسه در ابعاد کوچک‌تر و برای کارهای خاص‌تر استفاده می‌شود. قیمت آن نیز نسبت به کاغذ گلاسه گران‌تر است. فتوگلاسه معمولاً برای چاپ عکس به کار می‌روند. کاغذ فتوگلاسه در مقایسه با گلاسه معمولی سطح چسبناک‌تری دارد و براق‌تر است. می‌توان گفت بالاترین کیفیت چاپ را می‌توان در کاغذهای فتوگلاسه تجربه کرد که معمولاً تفاوت بین خروجی نهایی با تصویر بر روی مانیتور حداقل است.
از کاغذهای گلاسه برای جلد مجلات و چاپ کارت ویزیت، بروشور، کاتالوگ و... استفاده می‌شود.
• کاغذ الوان الوان کاغذهای تحریری رنگی هستند. برای چاپ آگهی بکار می‌روند. تراکت‌های رنگی که معمولاً به‌صورت دستی پخش می‌شوند از این نوع کاغذها هستند. بسته‌ها چندرنگ دارند و یا تک‌رنگ هستند. رنگ‌های بکار رفته در این کاغذها سبز، آبی، زرد و قرمز (متمایل به صورتی) است.
از کاغذ الوان برای چاپ اتیکت و تبلیغات تک‌رنگ استفاده می‌شود
• خود کپی (carbonless paper) یا NCR اسامی مختلفی است که در مورد کاغذهای خود کپی بکار می‌روند. کاغذهایی که بدون نیاز به کاربن هر چیزی بر روی آن نوشته شود بر کاغذ زیرین به رنگ آبی کپی می‌شود و عملکردی شبیه کاربن دارند. دفترچه‌های درمانی از شناخته‌شده‌ترین موارد استفاده این کاغذها هستند و یا فاکتورهای فروش که معمولاً کاغذ اصلی به رنگ سفید و کاغذهایی که نوشته بر آن کپی می‌شود رنگی هستند. فرایند کپی در کاغذهای کاربن لس به این صورت است که در زیر کاغذ اول تعداد زیادی کپسول‌های بسیار ریز رنگی وجود دارد که با فشار خودکار بر کاغذ، این کپسول‌های رنگی پخش‌شده و تصویر یا متن به کاغذ زیرین منتقل می‌شود. موارد استفاده دیگر این نوع کاغذ در فرم‌های بانکی و یا در سایر دارات برای افزایش سرعت گردش کارهای اداری است.
از کاغذ کاربن لس در دفترچه‌های خدمات درمانی، فاکتور فروش، فرم‌های بانکی و اداری استفاده می‌شود.
• کاغذهای حرارتی کاغذهایی که نوشته و یا طرح چاپ‌شده بر آن در اثر حرارت و نور دیده می‌شود. معمولاً بر اساس اهمیت و درجه امنیتی که طرح دارد متفاوت هستند. این کاغذها جنس خاصی ندارند و فقط امکاناتی به آن اضافه شده که در حالت به خصوصی طرح روی آن دیده شود.
• کرافت (craft paper) رنگ کرم و یا قهوه‌ای نیمه سوخته دارد. برای تقویم و یا برخی دفترهای یادداشت از این نوع کاغذ استفاده می‌شود و حالتی قدیمی به آن می‌دهد. این کاغذها به‌صورت ورقه‌ای و یا به شکل دفترهای طراحی عرضه می‌شوند. از کاغذ کرافت در گرم بالا برای بسته‌بندی و ساخت پاکت کادو کاربرد دارند.
• بالکی (bulky book paper) کاغذ بالکی برای چاپ کتاب، به‌ویژه کتاب‌های قطور استفاده می‌شود به دلیل وزن پایین‌تر، کتابی که برای چاپ آن از کاغذ بالکی استفاده‌شده، سبک‌تر است و راحت‌تر می‌توان آن را در دست نگه داشت و مطالعه کرد. به دلیل انعطاف مناسب نیز کتاب به‌راحتی می‌تواند باز شود و بدون نگه‌داشتن کتاب با دست، می‌توان بر روی صفحه موردنظر کتاب را باز گذاشت. علاوه بر منافعی که این کاغذها برای خواننده کتاب دارند، برای تولید و توزیع‌کنندگان کتاب‌های حجیم نیز پایین بودن وزن کتاب برای جابجایی و انبار کردن مزیت بزرگی محسوب می‌شود.
وزن پایین در عین ضخامت زیاد که سبکی کتاب‌های قطور را به همراه دارد، برای کتاب‌های کم‌حجم نیز مزیت است؛ زیرا چاپ کتاب‌های کم‌حجم با کاغذهای نازک باعث می‌شود که این کتاب‌ها به شکل جزوه‌ای نازک درآمده و در قفسه‌های کتاب‌فروشی به چشم نیایند. بنابراین باری کتاب‌های کم‌حجم نیز همچنان مناسب است. به‌جز چاپ کتاب برای دفتر و سررسید نیز از این کاغذ استفاده می‌شود. با روان‌نویس و خودکار می‌توان بر روی آن نوشت.
• روزنامه (newspaper print) همان‌طور که از نام آن پیداست برای چاپ روزنامه استفاده می‌شود. کاغذی نسبتاً ارزان‌قیمت و باکیفیت پایین‌تر نسبت به سایر انواع کاغذ است. کاغذ روزنامه معمولاً به‌صورت رولی و در عرض 70 یا 110 عرضه می‌شود. به دلیل وجود ناخالصی در ترکیبات آن در اثر گذر زمان پوسیده می‌شود و دوام زیادی ندارد. گراماژ کاغذهای روزنامه معمولاً کمتر از 50 است و قدرت جذب بالایی دارد؛ بنابراین دقت چاپ در آن پایین است.